توتالیترها و طرح حجاب

ماشین هایی با آرم "پلیس امنیت اخلاقی" این روزها مانند شهرهای دیگر ایران،بیش از همیشه در خیابان های شیراز نیز دیده می شوند،آن ها همه جا هستند به ویژه در مراکز عمده تجاری شهر مانند مرکز های تجاری "ستاره و آفتاب" و خیابان شلوغ مانند عفیف آباد،قصردشت،سینماسعدی،زند،چمران و جاهای دیگر.

دو مامور پلیس مرد به همراه یک پلیس زن سوار بر سمند و الگانس های نیروی انتظامی در حال گشت زنی به تماشای پوشش زنان و دختران می پردازند تا به آنهایی که پوشش آزادانه تری دارند، موضوع طرح "حجاب و عفاف"را یادآوری کنند.این طرح را شورای عالی انقلاب فرهنگی ایران برای کنترل پوشش زنان تصویب کرده است.
در موارد عمده ای ، آن هایی که تذکر پلیس را ورود به حوزه شخصی خویش می دانند کارشان به درگیری لفظی با ماموران پلیس می کشد و کسانی که پس از این درگیری لفظی،بازداشت نشوند خیلی خوش شانس هستند.

مدتی پیش در خیابان عفیف آباد شاهد یکی از این درگیری های لفظی دختری جوان با ماموران پلیس امنیت اخلاقی بودم.وقتی دختر جوان به تذکرهای ماموران پلیس برای پوشاندن موهایش توجهی نکرد،پلیس زن با چهره ای خشن رو به مادر دختر جوان گفت که ما آموزش های رزمی دیده ایم و اگر بخواهیم می توانیم همین حالا با استفاده از آموزش هایی که دیده ایم،دخترتان را بازداشت کنیم.مادر دختر هم که انگار می خواست زودتر رها شود گفت که به دخترش تذکر می دهد.

طرح حجاب و حقوق شهروندی

سرتیپ اسماعیل احمدی مقدم،فرمانده پلیس ایران فروردین ماه گذشته گفته بود که کمیسیون رعایت حقوق شهروندی در پلیس تشکیل می شود.

اکنون باید از این مقام پلیس پرسید هنگامی که ماموران نیروی انتظامی در پلیس امنیت اخلاقی به حریم خصوصی شهروندان وارد می شوند و به نوع پوشش و مدل مو ایراد می گیرد؛چگونه از رعایت حقوق شهروندی سخن می گویید؟

تا آن هنگام که "پلیس امنیت اخلاقی"وجود داشته باشد نمی توان از رعایت حقوق شهروندی توسط پلیس سخن گفت.چون پلیس امنیت اخلاقی دقیقا به حریم خصوصی افراد وارد می شود و حقوق شهروندی آن ها را نادیده می گیرد.

حتما در جامعه افرادی هم وجود دارند که پوشش آزادانه دختران و زنان را برنمی تابند اما این دلیلی نمی شود که به خاطر آن بخش از جامعه،حقوق عد ه ای دیگر پایمال شود.طبیعی است که اگر قرار باشد هر کسی خواسته خود را در سبک زندگی بخواهد به دیگری تحمیل کند پس می توان از زاویه ای دیگر هم به ماجرا نگاه کرد.چرا همیشه زنانی و دخترانی که پوشش آزادانه دارند ناچار باشند خواسته چادرپوشان و مدافعان مانتوهای بلند را بپذیرند؛یک بار هم مدافعان چادر و مانتوهای چند متری،خود را با آن بخشی از جامعه که پوشش آزادانه تری دارند و اتفاقا عمده افراد جامعه هستند،وفق بدهند.

چرا همیشه باید اقلیتی از جامعه بخواهد که اکثریت جامعه در سبک زندگی و نوع پوشش خواسته آن ها را بپذیرد؟

اشتباه نکنید؛هیچ یک از این راه ها یعنی تحمیل نوع سبک زندگی و نوع پوشش به شهروندان،منطقی و عملی نیست.راهکار منطقی این است که شهروندان در جامعه برای نوع پوشش و سبک زندگی شان آزاد باشند.هر کس می خواهد حجاب سفت و سخت داشته باشد،خب داشته باشد و کسی هم که نمی خواهد،خب نمی خواهد و باید در نوع پوشش آزاد باشد.

طرح حجاب و توتالیتریسم

با این حال اما به نظر می رسد روزهای آينده براي زنان و دختران و جوانان،روزهای پر از حادثه ای باشد. روزهایی كه مانتوها و لباس ها بايد "وجب" شوند تا از اندازه اي خاص كوتاه تر نباشند و در صورت "كوتاه و روشن و چاك دار و تنگ بودن"،عاقبت بدي در انتظار صاحبان شان خواهد بود.

دخالت در نوع پوشش افراد جامعه،یکی از مصداق های آشکار "توتاليتریسم"است.یعنی دخالت در حوزه خصوصي زندگي افراد تا بدانجا پيش مي رود كه هيچ شخصي حتا در چارديواري محل سكونت خويش نيز آزاد نيست.

حسين بشيريه،استاد علوم سیاسی دانشگاه سیراکیوز در نیویورک می گوید:"از ديدگاه توتاليتريسم،مردم همواره مصلحت واقعي خود را تشخيص نمي دهند؛بلكه حزب يا گروه حاكم از زبان مردم سخن مي گويد و خود را نماينده ي منافع راستين و خواست هاي واقعي اكثريت مردم مي داند."

او در کتاب"مبانی علم سیاست نظری" تاکید می کند که "توتاليتر،خواست مردم را بدون در نظر گرفتن خواست مردم تعيين مي كند."

باشگاه خبرنگاران جوان در دهه هشتاد،فيلم مستندي را به نام"شبيخون" توليد کرد.اين فيلم مستند كه به نظر مي آيد به شكل ناخواسته در سطحي گسترده توزيع شد؛ روابط دختران و پسراني را به نمايش مي گذارد كه از ديدگاه توليدكنندگان اين فيلم مستند،جواناني هرزه هستند كه خون شهيدان را پايمال كرده اند. در بخشي از فيلم،دختري در پاسخ به سوال خبرنگار كه مي پرسد سرگرمي شما چيست،جواب مي دهد:"در ايران هيچ سرگرمي براي ما وجود ندارد." دختر مصاحبه شونده در ادامه ،سرگرمي جوان هاي آمريكايي را به عنوان يكي از خواسته هاي خود مي داند. خبرنگار مي گويد:"مگر(اينگونه سرگرمي ها را) نداريد؟" دختر جوان كه در حال آرايش كردن است،جواب مي دهد:"داريم اما به علت غيرقانوني بودن،همه دست و پاهاشون مي لرزه..." اين گفت و گوي ساده علاوه بر اينكه نشان مي دهد كه جوانان بدون توجه به محدودیت ها ،خواسته هاي خود را به هر نحوي برآورده مي كنند،از يك نكته مهم تر پرده برمي دارد.اين نكته مهم،سايه افكني فضاي ترس و وحشت در جامعه است كه در طولاني مدت،به "نابودي روابط ميان شهروندان و گسترش فضاي ترديد،دورويي و عدم اعتماد" مي انجامد. به گونه اي كه انسان ها،از سايه خويش نيز بيم دارند.

این یادداشت را با جمله ای از کتاب مبانی علم سیاست نظری اثر حسین بشیریه به پایان می برم.این استاد علوم سیاسی در کتابش درباره ویژگی حکومت توتالیتر می نویسد:"(حكومت) توتاليتر،خصوصيات زندان،پادگان و گورستان را در خود جمع مي كند؛زندان براي به بند كشيدن دگرانديشان،پادگان براي تحكيم فضاي جبر و زور و نهادينه سازي آن،گورستان هم براي دفن زندگي و شادي و تقديس مُردگي و اندوه."